Prepoznajte simptome srčane slabosti na vreme

Srčana slabost, odnosno srčana insuficijencija, podrazumeva poremećaj funkcije srca usled kojeg srčani mišić nije dovoljno jak kako bi pumpao krv kroz organizam. Neki od uzroka nastanka srčane slabosti su kardiomiopatija, miokarditis, koronarna bolest i hipertenzija. Ovakva stanja narušavaju normalan rad srca i vremenom dovode do slabljenja njegove sposobnosti da obezbedi protok kiseonika i hranljivih materija ka tkivima i organima. Time se ugrožava funkcionisanje organizma u celini.

Smatra se da od srčane slabosti pati oko 200 hiljada ljudi u Srbiji, a neadekvatno tumačenje prvih simptoma odgovorno je za zakasnelu reakciju pacijenata. S obzirom da se u malom broju slučajeva ova bolest otkrije u ranoj fazi, srčana slabost predstavlja najučestaliji primarni uzrok hospitalizacije među pacijentima starijim od 65 godina.

Kako dolazi do nastanka srčane slabosti?

Srčana slabost nastaje usled činjenice da srčani mišić nije dovoljno jak kako bi obezbedio adekvatan protok krvi kroz organizam. Do slabljenja srca može doći usled oboljenja srčanog mišića, izmenjenih uslova opterećenja srca kao i aritmija. Na ovaj način dolazi i do poremećaja u rastegljivosti srčanog mišića. Krutost srčanog mišića za posledicu ima činjenicu da komore nepotpuno ispumpavaju krv između otkucaja.

Kako bi nadomestilo ove nedostatke, srce se uvećava i počinje da vrši jače kontrakcije. Uvećanje snage srca postiže se povećanjem njegovih ćelija, a zbog potrebe da se obezbedi dovoljna količina krvi, povećava se i broj otkucaja. Još jedan od kompezatornih mehanizama je i povećanje krvnog pritiska kojim se, zbog suženja krvnih sudova, postiže optimalno snabdevanje krvi.

Kako da prepoznate simptome srčane slabosti?

Kao najčešći simptom srčane slabosti izdvaja se osećaj nedostatka vazduha praćen otežanim disanjem, odnosno dispneja. Ovaj osećaj se javlja prilikom napora, i tada se naziva dispneja na napor. Međutim, iste simptome pacijenti mogu osetiti i prilikom mirovanja, kada je reč o ortopneji, ali i tokom noći. Tada je reč o paroksizmalnoj noćnoj dispneji koja pacijenta bude iz sna usled napada kratkog disanja i kašlja. Otežano disanje povezano sa slabošću srca pacijent može da oseti i kada se nađe u savijenom položaju, kao prilikom obuvanja obuće i vezivanja pertli, i tada se ono naziva se bendopneja.

Ostali tipični simptomi obuhvataju umor, slabost i pospanost. Kašalj i "zviždanje" u grudima pacijenti osećaju u toku noćne dispneje, dok akutni edem pluća može nastati u slučaju teške dispneje. Tada pacijent ima osećaj da će doći do gušenja, a kašalj je ponekad praćen sukrvicom i penušavim ispljuvkom.

Simptom ovog oboljenja takođe mogu biti otoci stopala, skočnih zglobova i potkolenica, pri čemu su najizraženiji u večernjim satima. Oticanje trbuha, odnosno povećanje njegovog obima, praćen je i nadimanjem, kao i mučninom i gubitkom apetita. Pacijenti se takođe suočavaju sa nepravilnim i brzim radom, odnosno lupanjem srca, bolovima u grudima, kao i pojačanom potrebom za mokrenjem koja je posebno izražena noću.

U ovakvim okolnostima, pacijenti pate i od nesanice, a neadekvatna prokrvljenost mozga uzrokuje vrtoglavicu, pomeremećaje koncentracije i pamćenja, konfuziju i glavobolju. Pacijenti su anksiozni i javlja se strah, koji dovode do depresivnog raspoloženja.

Koje znake bolesti kardiolog uočava prilikom pregleda?

Kada se pacijent javi svom kardiologu, pregled će započeti slušanjem srca i pluća. Na taj način moguće je ustanoviti kakvo je disanje pacijenta, javljaju li se patološki zvukovi, odnosno utvrditi postojanje šumova i proceniti pravilnost srčanog ritma. Kardiolog će izmeriti i krvni pritisak, obaviti EKG i ultrazvuk srca. Pregled će obuhvatiti i procenu stanja onih delova tela za koje je karakteristično prisustvo otoka, kao i pregled abdomena.

Autor: Z.L.