Iako smo svi pomalo zaboravili na pandemiju korona virusa, odgovor na ključno pitanje zašto su jedni bili zaraženi više puta, a drugi ni jednom, još uvek nije pronađen. Do sada. Naime, nakon sprovođenja opsežne studije, naučnici su na tragu rešenja ove misterije.
Univerzitetski koledž i Imperijal koledž iz Londona i "Velkom Sanger "institut sproveli su istraživanje u kojem su izložili dobrovoljce virusu SARS-CoV-2 koji izaziva kovid u kontrolisanim uslovima i proučili njihovu reakciju do najsitnijih detalja.
Studija, objavljena u časopisu Nature, uključivala je nevakcinisane volontere koji nisu imali istoriju oporavka od kovida. Oni su bili izloženi maloj količini originalnog soja virusa kroz sprej za nos. Volonteri su potom smešteni u karantin gde su pažljivo praćeni i redovno testirani, a njihovi uzorci su analizirani u kontrolisanim i bezbednim uslovima.
Pored krvi, od ukupno 16 dobrovoljaca uzeti su i uzorci tkiva između nosa i grla. Testovi su obavljeni pre izlaganja virusu i ponovo, u određenim intervalima, nakon izlaganja. Uzorci su zatim obrađeni i analizirani korišćenjem tehnologije sekvenciranja jedne ćelije, te je bilo moguće izdvojiti i analizirati genetski materijal svake pojedinačne ćelije. Zahvaljujući ovoj naprednoj tehnologiji, razvoj bolesti se mogao veoma detaljno pratiti od faze pre infekcije do oporavka.
Uprkos činjenici da su volonteri bili izloženi potpuno istoj dozi virusa, nisu svi kasnije bili pozitivni na kovid.
Naučnici su dobrovoljce klasifikovali u tri odvojene grupe. Šest dobrovoljaca razvilo je tipičan blagi oblik bolesti i bilo je pozitivno na kovid nekoliko dana nakon pojave prvih simptoma. Ova grupa se naziva „grupom za stalnu infekciju“.
Od preostalih deset dobrovoljaca koji nisu odmah razvili upornu infekciju, što znači da su se nekako otarasili virusa u vrlo ranoj fazi, tri su razvila 'srednjoročnu' infekciju sa povremenim pojedinačnim pozitivnim testovima na virus i ograničenim simptomima. Ta grupa je nazvana „grupom za prolaznu infekciju“.
Preostalih sedam dobrovoljaca je bilo negativno na svim testovima i nikada nisu razvili nikakve simptome. Ova grupa je nazvana 'grupom abortivne infekcije'. Ovo je ujedno i prva potvrda abortivnih infekcija, o kojima ranije nije bilo dokaza.
Uprkos različitim ishodima, učesnici istraživanja iz svih grupa imali su određeni novi imuni odgovor, uključujući i one čiji je imuni sistem sprečio infekciju. Naučnici su zatim izmerili vreme do početka ćelijske reakcije u sve tri grupe i primetili različite obrasce. Na primer, kod dobrovoljaca kod kojih je virus samo nakratko otkriven, uočeno je veoma snažno i neposredno nakupljanje imunih ćelija u nosu samo jedan dan nakon infekcije.
Nešto sasvim drugačije dogodilo se u grupi upornih infekcija, gde je uočen kasniji imuni odgovor koji je započeo tek oko pet dana nakon infekcije, što je omogućilo virusu da se nastani u telu.
Kod ovih ljudi, ćelije stimulisane ključnim imunološkim odgovorom otkrivene su i u krvi i u nosu. Ovaj odgovor, nazvan 'interferonski odgovor', jedan je od načina na koji naše telo signalizira imunološkom sistemu da se bori protiv virusa i drugih infekcija. Ono što je bilo iznenađujuće je da je odgovor prvo otkriven u krvi, a zatim u nosu, što sugeriše da se imuni odgovor iz nosa veoma brzo širi.
Konačno, kod dobrovoljaca koji nisu razvili upornu infekciju, otkriven je poseban gen nazvan HLA-DKA2, koji bi mogao da se koristi kao marker zaštite. Ove informacije mogu biti veoma korisne u identifikaciji onih pojedinaca za koje postoji verovatnoća da će biti zaštićeni od teškog oblika kovida.
Ova studija ima značajne implikacije na buduće oblike lečenja i razvoj vakcine i veoma je važan korak ka boljoj pripremljenosti za sledeću pandemiju.
Autor: Iva Besarabić
